Có một khía cạnh quan trọng của sự nhận thức về hướng đã không được thảo luận trong phần “Nhận thức về hướng” “The Perception of Direction”, được gọi là hiệu ứng thứ bậc, hay hiệu ứng Haas, sau khi các nhà nghiên cứu đầu tiên công bố dữ liệu hiệu quả về hiện tượng này. Trong phần trước đã mô tả ngắn gọn sự xảy ra phản dội nhanh chóng trong vòng 30 phần nghìn giây đầu tiên,v.v có khuynh hướng được tích hợp vào bản thân những âm thanh trực tiếp. Như đã đề cập, sự kết hợp của các phản dội như vậy thường có thể cộng thêm lên đến nhiều dB trên những âm thanh trực tiếp, đặc biệt trong một căn phòng rất nhỏ. Tuy nhiên, thính giác của con người đã học từ rất sớm trong cuộc sống để bảo vệ định hướng hình ảnh của âm thanh dựa trên hướng từ đó âm thanh đến trực tiếp.
Điều này được mô phỏng với hai loa phóng thanh. Hình 3.16 sắp xếp thử nghiệm nơi nào hai loa phát ra âm thanh tương tự như nhau được thiết lập như một hệ thống âm thanh nổi, ngoại trừ chúng ta đã giới thiệu khả năng trì hoãn một trong những tín hiệu. Bây giờ, gần như tất cả mọi người trong thế giới công nghiệp hóa hiện đại bằng trực giác đã nhận thức được bằng cách nào để chúng ta định vị được một âm thanh phát ra từ hai loa như vậy (hay có thể lay hoay với bộ điều khiển cân bằng (EQ) tiêu chuẩn trong một hệ thống âm thanh nổi). Nếu tín hiệu giống hệt nhau về chất lượng và cường độ (trong âm thanh mono) nó có vẻ phát ra từ trung tâm. Tuy nhiên, nếu chúng ta trì hoãn một trong những âm thanh giống hệt nhau từ 5 đến 25 phần nghìn giây, người nghe cảm nhận rõ ràng những âm thanh đến từ các loa không bị trì hoãn (undelayed). Không chỉ vậy, chúng ta thực sự có thể làm tăng mức độ âm thanh bị trì hoãn bởi một mức lượng đáng kể (thường lên đến 4 hay 6dB) trước khi các hình ảnh âm thanh rõ ràng bắt đầu di chuyển ra từ loa phát ra âm thanh trước đó (tức là những âm thanh trực tiếp). Chỉ khi những âm thanh chậm trễ (delay) khoảng 10dB trên các âm thanh gốc có vẻ phát ra từ trung tâm (ngoài việc âm thanh sẽ di chuyển ngày càng tăng đối với loa bị delay). Nếu chúng ta tăng delay hơn khoảng 30 phần nghìn giây, nó bắt đầu cho âm thanh ngày càng giống như tiếng echo nhanh, và hiệu ứng kết thúc.
(A) Nguồn biểu kiến khi loa bên phải bị trì hoãn (delay) 5ms đến 25ms. Cả hai loa được cung cấp một âm thanh giống hệt nhau ở cùng mức độ.
(B) Nguồn biểu kiến khi loa bên phải bị trì hoãn 5ms để 25ms và tăng khoảng 10dB trên loa bên trái.
Hình 3.16: Hiệu ứng thứ bậc.
Trong pro-sound, hiệu ứng thứ bậc cho phép một hệ thống âm thanh bố trí loa bổ sung để hỗ trợ trong việc cải thiện chất lượng âm thanh, trong khi vẫn bảo tồn các hình ảnh mà các âm thanh được phát ra từ phía trước phòng (như sân khấu, bục giảng, v.v ). Hiệu ứng khó tin đến nỗi khi nó có cảm giác, người ta sẽ thề rằng loa bị delay đã tắt, tuy thực tế những âm thanh từ các loa thường bị trì hoãn độ lớn ít nhất là như nhau, và có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng âm thanh ở vị trí người nghe. (Xem thêm chương12, hình 12.3 và 12.15).